Program / Rok 2 / Semestr 3
Jestem niewinny (1936)
Fury, USA, 94 min
reżyseria: Fritz Lang
obsada: Spencer Tracy, Sylvia Sidney, Walter Abel
Pierwszy a zarazem najciekawszy film Fritza Langa, zrealizowany na emigracji
W 1933 r. Fritz Lang odmawia Goebbelsowi objęcia stanowiska szefa artystycznego niemieckiej kinematografii i udaje się na emigrację. Ostatecznie osiada w Stanach Zjednoczonych, gdzie wkrótce staje się jednym z czołowych artystów Hollywoodu. Zrealizuje tam w sumie więcej pozycji niż w Niemczech - 21 filmów fabularnych. „Jestem niewinny" będzie pierwszym a zarazem najwybitniejszym dziełem amerykańskiego okresu jego twórczości.
Film zainspirowany został prawdziwymi wydarzeniami z okolic San Francisco. Przedstawia historię próby linczu na człowieku posądzonym o kidnaperstwo i zamierzonej zemsty na zbiorowości za jej przestępczy akt. Lang wykazuje niezwykły zmysł obserwacji, podejmuje sprawy szczególnie trudne i bolesne dla Amerykanów, wchodzi jakby w sam środek ich rzeczywistości. Obraz prowincjonalnego miasteczka jest pełen przenikliwości, z galerią znakomicie scharakteryzowanych typów. Szczególnej wyrazistości nabiera w scenach narastającej zbiorowej histerii, powtórzonych potem w końcu opowieści w tzw. zabiegu filmu w filmie. To świetne w sensie dramaturgicznym rozwiązanie w oddziaływaniu na widza przynosi niezwykle wzmocniony efekt.
Jednocześnie „Jestem niewinny” kontynuuje poszukiwania twórcze zarysowane w „M-Mordercy”. Artysta opierając się na wątkach sensacyjnych buduje ostre kino społeczne. Ukazuje świat rozchwianych kryteriów moralnych, dwoistość ludzkiej natury łatwo przekraczającej granice zła, destrukcyjną siłę nienawiści i społecznej psychozy. Wychodzi od obserwacji i opisu rzeczywistości, ale dochodzi do pytań tyleż zasadniczych, co uniwersalnych.
Przy omawianym filmie, jak i pozostałych pozycjach zrealizowanych w USA, współpracował z Langiem zespół wybitnych amerykańskich filmowych profesjonalistów. Tutaj na uwagę zasługują powściągliwe w ekspresji i dobrze sfunkcjonalizowane zdjęcia Josepha Ruttenberga oraz zróżnicowana i przekonująca kreacja aktorska Spencera Tracy.
Film do dziś pozostał dziełem żywym. Jest mistrzowsko skonstruowany, sprawnie steruje napięciem i emocjami, fascynuje sugestywnością postaci i realiów.
Fritz Lang – vide: omówienie filmu „M-Morderca”
Zygmunt Machwitz
Lektury:
Fritz Lang, pod red. R. Prokurat i G. M. Grabowskiej, s. 25-28 i 94-95;
A. Helman: Film faktów i film fikcji, s. 50-55;
A. Garbicz, J. Klinowski: Kino, wehikuł magiczny, tom I, s. 260-261;
„Film na Świecie” - Fritz Lang (głównie w okresie amerykańskim), r. 1978, nr 6.
Film zainspirowany został prawdziwymi wydarzeniami z okolic San Francisco. Przedstawia historię próby linczu na człowieku posądzonym o kidnaperstwo i zamierzonej zemsty na zbiorowości za jej przestępczy akt. Lang wykazuje niezwykły zmysł obserwacji, podejmuje sprawy szczególnie trudne i bolesne dla Amerykanów, wchodzi jakby w sam środek ich rzeczywistości. Obraz prowincjonalnego miasteczka jest pełen przenikliwości, z galerią znakomicie scharakteryzowanych typów. Szczególnej wyrazistości nabiera w scenach narastającej zbiorowej histerii, powtórzonych potem w końcu opowieści w tzw. zabiegu filmu w filmie. To świetne w sensie dramaturgicznym rozwiązanie w oddziaływaniu na widza przynosi niezwykle wzmocniony efekt.
Jednocześnie „Jestem niewinny” kontynuuje poszukiwania twórcze zarysowane w „M-Mordercy”. Artysta opierając się na wątkach sensacyjnych buduje ostre kino społeczne. Ukazuje świat rozchwianych kryteriów moralnych, dwoistość ludzkiej natury łatwo przekraczającej granice zła, destrukcyjną siłę nienawiści i społecznej psychozy. Wychodzi od obserwacji i opisu rzeczywistości, ale dochodzi do pytań tyleż zasadniczych, co uniwersalnych.
Przy omawianym filmie, jak i pozostałych pozycjach zrealizowanych w USA, współpracował z Langiem zespół wybitnych amerykańskich filmowych profesjonalistów. Tutaj na uwagę zasługują powściągliwe w ekspresji i dobrze sfunkcjonalizowane zdjęcia Josepha Ruttenberga oraz zróżnicowana i przekonująca kreacja aktorska Spencera Tracy.
Film do dziś pozostał dziełem żywym. Jest mistrzowsko skonstruowany, sprawnie steruje napięciem i emocjami, fascynuje sugestywnością postaci i realiów.
Fritz Lang – vide: omówienie filmu „M-Morderca”
Zygmunt Machwitz
Lektury:
Fritz Lang, pod red. R. Prokurat i G. M. Grabowskiej, s. 25-28 i 94-95;
A. Helman: Film faktów i film fikcji, s. 50-55;
A. Garbicz, J. Klinowski: Kino, wehikuł magiczny, tom I, s. 260-261;
„Film na Świecie” - Fritz Lang (głównie w okresie amerykańskim), r. 1978, nr 6.